Joko tradizionalak ez daude joko digitalekin kontraesanean, elkarren osagarri dira baizik. Hemen opor hauetan zure familiarekin jolasteko ezagunak izango zaizkizun batzuk gogoratzen ditugu. Horien bitartez baloreak lantzen dira, talde lana… Askotarikoak daude: kanpoan edo etxean jolasteko, bakarka edo taldean. Gainera, ez dira inoiz estiloz pasatzen! Aulki musikatuak Aulkiak borobilean jartzean datza, partaide diren…
Ikusi gehiago
Zahartzaroa gainbehera kognitiboarekin lotu ohi da. Hala ere, denborarekin urteak pilatzeaz gain, esperientzia eta egonkortasun emozionala ere pilatzen ditugu, eta horrek indar berriak ematen dizkigu. Ez dago zahartzarorako bide bakarra Zahartzea “maldan behera” moduko bat dela dioen ideiak ez du pertsona guztien errealitatea islatzen. Egia den arren 60 urtetik aurrera aldaketa kognitiboak nabaritzen hasten…
Ikusi gehiago
Emakumeen aurkako indarkeria tradiziozko alegiak eta ipuinak gainditzen dituen errealitatea da. Printze askoren atzean otso sutsu asko ezkutatzen dira. Edurnezuri, perfektua iruditzen zitzaion maitasun baten besoetara bota zen eta honek bertan behera utzi zuen; Lotan dagoen Ederra lo behartuta erori zen eta, esnatu zenean, bortxaketa bat jasan zuen; Arieli gorputzaren atal bat erauzi zioten…
Ikusi gehiago
Bizitzako lehen sei urteetan, gure etorkizuna moldatuko duten gaitasun asko garatzen dira, horien artean, sortzeko gaitasuna. Nola estimula dezakegu? Sormen-jokoak zure irudimena, auto-adierazpena eta konfiantza garatzeko tresna indartsuak dira, ondo pasatzeko ezinbestekoak eta zure garapen pertsonal eta akademikorako ere. Aukera ugari daude, horietako batzuk partekatzen ditugu: 1. Birziklatutako materialekin jolastea Kartoizko kaxa bat espazio-ontzi…
Ikusi gehiago
Adinekoek euren emozioak eta bizitzarekiko gogobetetasuna hobeto kudeatzeko duten gaitasunak zoriontasun maila altuagoa izatera eramaten die. SDSNk (Nazio Batuen Garapen Iraunkorreko Solutions Network) 2024ko World Happiness Report-en arabera, Espainian, 60 urtetik gorako pertsonak zoriontsuagoak dira 30 urtetik beherakoak baino. Hala, 60 urtetik gorakoentzat zoriontasunean 29. postuan kokatzen da baina 30 urtetik beherakoentzat 56. postura…
Ikusi gehiago
Familia giroa neska-mutilek mundua ezagutzeko lehen espazioa da, eta jolasa tresna baliotsua da haien garapen fisiko, sozial, kognitibo eta emozionalerako, batez ere bizitzako lehen urteetan. Familian jolasaren garrantzia Lotura emozionalak sendotzeaz gain, familian jolasteak ikaskuntza sustatzen du eta honen ongizate emozionalari laguntzen dio. Familia aisialdiak autoestimuaren hazkunde eta haurren pertenentzian eta segurtasun sentimenduan sustatzen…
Ikusi gehiago
Ez da ausazko zenbaki bat. Hala dio Journal of Alzheimer’s Disease aldizkari zientifikoan otsailean argitaratutako ikerketa batean. Ondorioen artean, agerian uzten du astean 25 minutuz ariketa moderatua egiteak garuna indartu dezakeela eta gainbehera kognitiboa eta Alzheimerra bezalako gaixotasunak saihesten lagun dezakeela. Ariketa fisikoaren eta gainbehera kognitiboaren prebentzioaren arteko lotura ez da berria. Albistea izan…
Ikusi gehiago
Nahi ez den bakardadea, batez ere adineko pertsonei eragiten diena, areagotu egiten da udan. Gehienbat urtean zehar bakardadea jasaten dutenak 75 urtetik gorako emakumeak izaten dira (batez ere 80 urtetik gorakoak bakarrik bizi direnak) eta une honetan larriagotzen dena beren lotura nagusien faltagatik, hala nola familia edo bizilagunak. XXI. mendeko pandemia handia Espainian 2024.…
Ikusi gehiago
Ludotekak aukera onak dira eskola oporretan familiei lan bizitza eta familia giroa uztartzen laguntzeko. Baina, horrez gain, aisialdi eta denbora libreko gune hauek euskarazko hezkuntza aisialdi seguru, kontziente eta arduratsurako alternatiba dira.Udan ludoteka batera eramatearen onura batzuk aipatzen ditugu. Ikaskuntza dibertigarriz mozorrotua Ludoteketan jolasa eta ikastea elkarrekin doaz. Udara egokitutako jarduerak jakin-mina, sormena, lankidetza,…
Ikusi gehiago
Maratoia baino gehiago, zahartze aktibo eta osasuntsuaren ospakizuna da, eta horrekin ikusgarritasuna eman nahi dio Basauriko Udalak adinekoentzako jarduera fisiko eta kirol programari. Joan den ekainaren 14an, SOINHEZIk hamazazpigarren maratoiaantolatu zuen, tailer ezberdinetako parte-hartzaileak eta begiraleak Artunduaga kiroldegian elkartuz ikastaroari elkarrekin agur esateko. Maratoian parte hartzaileak gorputz-adierazpen saioan. Hiru orduko jarduera eta giro ona…
Ikusi gehiago
Urte amaiera guztietan bezala, Basauriko Casa Torre de Ariz kultur etxean, urtean zehar Udalaren Gizarte Ekintzaren eskutik eta SOINHEZIk kudeatzen duen adineko pertsonei zuzendutako marrazketa eta pintura, egur taila eta eskulan tailerretan egindako lanak erakutsi dituzte. Tailer hauek udal kultur etxe ezberdinetan egiten dira eta ia berrehun lagunek parte hartzen dute, erakusketa honetan euren lanak…
Ikusi gehiago
Gaztaroa Sartu elkartutako lan kooperatiba eta gizarte ekimenaren helburua zuzendutako jarduerak eta zerbitzuak sustatu eta garatzea da pertsonen eta/edo taldeen gizarteratze osoa lortuz. Bere enplegu azokak hirugarren ediziora gonbidatu gaitu “etorkizun bila, talentua eskainiz” lemarekin. Bilera honen helburua da enpresek eskeintzen dituzten beharrak eta profilak ezagutzeaz gain, prestakuntza ikastaro eta enpresa desberdinetako ikasleekin harremanetan jartzea. Bilboko…
Ikusi gehiago
Abusuko Udal Liburutegian antolatzen dugun Mikroipuin Tailerraren ekimen hau, kultur asteko ospakizunarekin bat eginez auzoko dendetako erakusleihoetan idazten diren testuak prestatzean datza, apirilaren 21etik 28ra. Harekin, tailerreko lana kalera ateratzeaz gain, tokiko merkataritzaren alde egiten dugu. Duela bost urte auzoan izandako harrera bikainaren ostean, 2019an, idazketa tailerrak ideia hori berreskuratzen du parte hartu duten…
Ikusi gehiago
Apirilaren 2an, Haur eta Gazte liburuaren Nazioarteko Eguna ospatu zen. Aitzaki ona da guretzat gogoratzeko zein garrantzitsuak diren liburuak garapenaren hasierako fasean, besteak beste, irudimena elikatzeko, enpatia, sormena bultzatzeko, haurren kasuan motrizitatea eta memoria lantzeko,hitzak edo hizkuntza zabaltzen ikasteko… Gure gorputzak eta garunak trebetasun berriak ikasten dituzten heinean onurak handitu egiten dira. Zergatik apirilaren…
Ikusi gehiago
Sare sozialak jada ez dira adineko pertsonentzat guztiz abegikorra den gaia. Egia esan, erabiltzen ikastea, familia eta lagunekin entretenitzeko eta komunikatzeko baliabidea izateaz gain, zure bizi-kalitatea hobetzeko tresna indartsua ere izan daiteke. Nahiz eta zahartu ahala, ikaskuntza berri guztiak bezala erronka bat izan, dakarten onurak oso positiboak dira. Horietako batzuk aipatzen ditugu: Gaitasun kognitiboak hobetzen…
Ikusi gehiago
“Adinean aurrera egitea” ez da berdina emakumeentzat edo gizonentzat. Emakumeen kasuan, emakume izatearen diskriminazioari adinarena ere gehitzen zaio. Hainbat hamarkadatan genero berdintasunaren alde borrokan egon arren, desberdintasuna iraunarazten duten egiturek diraute, batez ere bizitzaren zati handi bat familia eta komunitateak zaintzera eman dutenentzat. Martxoaren 8 honetan gure ekarpena egin nahi dugu errealitatea ikusarazteko eta bizitzako…
Ikusi gehiago
Haurtzaroan gogokoen duten jardueretako bat mozorrotzea da. Mozorroak dibertigarriak izateaz gain, garapenerako tresna baliotsuak dira, ondorio positiboak dituztelako. Pertsonaia gogokoenak izateaz gain, beren sormena, konfiantza eta trebetasun sozialak garatzen ere laguntzen die. Horregatik, mozorroek paper garrantzitsua betetzen dute ludoteketan urte osoan zehar, ez bakarrik inauteri garaian. Garapen kognitiboan laguntzen dute Pertsonaia baten interpretazioak kontzentratzea eta horren xehetasunak…
Ikusi gehiago
Elikadura osasuntsu eta orekatua mantentzea edo ariketa fisikoa erregularki egitea dira adinean aurrera egin ahala forma fisiko eta mental ona mantentzeko burura etortzen zaizkigun ohiturak. Baina horietaz gain, badira hobekien saihestu beharreko ohitura batzuk konturatu gabe osasunean eragin dezaketelako. Horietako batzuk aipatzen ditugu. Bizimodu sedentarioa eramatea Apur bat gehiago ibiltzea. Igogailua hartu beharrean eskailerak…
Ikusi gehiago
Estimulazio kognitiboko tailerrak jarri ditugu martxan, memoria nola funtzionatzen duen ezagutzeko interesa duten udalerriko adineko pertsonei zuzenduta, eta berau hobetzeko teknika multzo bat ikasteko, euren eguneroko bizitzan aplikatzeko. SOINEZIk tailer hauek ematen ditu San Migel, Basoselai, El Kalero, Pozokoetxe, Arizgoiti (musika eskolaz gain) udal eta auzoetan dauden zentro eta jubilatu etxe ezberdinetan, eta Ariz dorretxean.…
Ikusi gehiago
Irakurketak adinik ez badu ere, adineko pertsonen kasuan onura ugari ematen ditu, estimulazio mentalaren iturri nagusia baita. Irakurtzeak kontzentrazioan laguntzeaz gain, oroimena eta irudimena lantzen ditu eta Alzheimerra edo Parkinsona bezalako gaixotasunak saihesten ditu. Irakurtzen dugunean gure garunaren atal desberdinak aktibatzen ditugu: begiak arduratzen dira hitzak hautemateaz, informazio horren esanahia interpretatzen dena garunaren ezkerreko…
Ikusi gehiago
Existitzen da ez hain agerikoa den indarkeria sexista bat, zenbait jokabide eta jarrerekin zerikusia duena, gutxietsi ohi dena. Eraso fisikoetatik haratago doazen egoerak, baina biktimei ondorio berdin edo are larriagoak eragin ditzaketenak. Hau bereziki kezkagarria da gazteen artean, non indarkeria sexista areagotzen ari baita. Gizon eta emakumearen arteko berdintasunaren gizarte batera joatea lehentasuna da eta…
Ikusi gehiago
Arrigorriagako ludoteketan energiaz beteta eta ikasten jarraitzeko gogoz hasi genuen kurtso berria. Aste honetan Lamiaenak antolatutako familia giroan egiten den indarkeria mota honen inguruko jardunaldietan parte hartu dugu, Arrigorriagako Emakumeen Etxean eta Udaletxean. Alba Barbé eta Laia Pibernatek, Lolaren bizikleta ipuinaren egileek, erresilientzia bezalako kontzeptuak jorratzen dituzten hitzaldiarekin, sekretuak konpontzea edo zabaltzea nahi dute; udalerriko profesionalen sarerako…
Ikusi gehiago
… 240.000 familia inguru dira gure komunitatean, Alzheimerrak gaixoari ez ezik familiari ere eragiten diolako*. Gaixotasun krudela kaltetutako pertsonentzat eta haien ingurunearentzat. Zaintzeak dakar, batez ere zaintzaile nagusiarentzat (ez dezagun ahaztu gehiengoa emakumeak direla) gainkarga izugarria eta haien bizitza pertsonala eta familiarra desegituratzea. Hainbat datu gehiago Alzheimer gaixotasuna dementzia kasuen % 70aren erantzule da,…
Ikusi gehiago
Eguzkiaren argia jasotzea, eguneroko ariketa egitea edo ibilaldi bat egitea bezala, gure osasunak estimatzen duen errutina da. Eta eguzkia da gure gorputzak D bitamina jasotzeko modurik naturalena (edo eguzkiaren bitamina) gure hezurrak sendo eta osasuntsu mantentzeko behar dutena. Adina, bizimoduan gertatzen diren aldaketak, zahartze aktiborik ez eramatea…; bitamina honen faltan eragin dezake. Eguzkiaren argitan onurak…
Ikusi gehiago
Ekainaren 15a da Nazio Batuek zahartzaroan indarkeria eta tratu txarrei arreta bideratzeko aukeratutako eguna, ia hitz egiten ez den arazo sozial globala, egun hori iristen denean bakarrik aipatzen dena. Gehienetan ezkutuan geratzen da, sarritan abusu, tratu txar eta indarkeria egoerak konfiantzazko, bizikidetzako edo mendekotasun harremanetan gertatzen dira eta ez dira salatzen. Adinkeria: indarkeria honen…
Ikusi gehiago
Eta hori ez da guk bakarrik dakigulako zaintzen, baizik eta emakumea izateagatik esleitu zaigun eginkizun soziala delako. Zifrekin jarraituz: Kudeatzaile posizioen % 6ak bakarrik dute emakumearen aurpegia eta titulu teknikoen matrikulen % 23a bakarrik dagokio neskei. Datu hauek ikustean, argi dago oraindik bide luzea egin behar dugula martxoaren 8a aldarrikatzeko. Emakumeak gora! Garraxiaz gain,…
Ikusi gehiago
60 urtetik gorako pertsonen % 40 baino gehiago kexatzen da hainbat arrazoiengatik memoria galtzen duela. Ariketa fisikoa egitea gure gorputzarentzat oso osasungarria den modu berean, gure garuna entrenatzea ere da garrantzitsua memoria eta adimena osasuntsu mantentzeko. Adinekoentzako memoria ariketak funtzionamendu kognitiboa hobetzen laguntzen dute. Oroimen tailerren garrantzia Oroimena artxibo erraldoi moduko bat dela uste dugu,…
Ikusi gehiago
Arazoa aitortzeko lehenengo pausua izena jartzea da. Horrelako zerbait gertatu da RAEren hiztegian “adinkeria” terminoarekin. Espero eta erabaki dugu arreta gehiago jartzea adineko pertsonei egiten zaien diskriminazio, banalizazio eta mespretxuari. “Adinkeria” hitza analogiarekin bat beste diskriminazio mota bezala sortu da arrazakeriarekin eta sexismoarekin batera. Hemendik aurrera, hiztegian bilatzen dugunean hurrengoko definizioa agertuko da: “Adinaren…
Ikusi gehiago
Webgune honek cookieak erabiltzen ditu erabiltzaile-esperientzia onena eskaintzeko. Cookieen informazioa zure arakatzailean gordetzen da eta gure webgunera itzultzen zarenean antzematea edo gure taldeari interesgarri eta erabilgarrien iruditzen zaizun webguneko atalak ulertzen laguntzea bezalako funtzioak betetzen ditu.
Beharrezkoak diren cookieak beti aktibatu behar dira, zure cookie ezarpenen hobespenak gorde ahal izateko.
Cookie hau desaktibatzen baduzu ezingo ditugu zure hobespenak gorde. Horrek esan nahi du webgune hau bisitatzen duzun bakoitzean cookieak berriro aktibatu edo desaktibatu beharko dituzula.